سهم صنایع جانبی فولاد در «رشد»
صنعت فولاد جزو یکی از صنایع استراتژیک در کشور به‌‌‌‌‌شمار می‌‌‌‌‌رود. این صنعت قادر است به همراه خود کسب و کارهای جانبی بسیاری ایجاد کند که زمینه‌‌‌‌‌ساز اشتغال‌زایی، درآمدزایی و ارزآوری بیشتر برای کشور شده‌‌‌‌‌اند؛ بنابراین ضروری به نظر می‌‌‌‌‌رسد که با پر و بال دادن به بخش‌خصوصی زمینه گسترش این صنایع جانبی را در این صنعت به وجود آورد.
فرهاد فرمانی، کارشناس فولاد در یک پنل تخصصی با عنوان «فولاد و صنایع جنبی» در نمایشگاه کرمان آیدکس ۲۰۲۴ درباره کسب و کارهای جانبی این صنعت عنوان کرد: صنایع فلزات اساسی، آهن و فولاد و صنایع وابسته به آن به عنوان گروه صنایع سرمایه‌‌‌‌‌ای و واسطه‌‌‌‌‌ای – سرمایه‌‌‌‌‌ای نقش بسیار مهمی در فرآیند صنعتی شدن کشورها می‌‌‌‌‌توانند ایفا کنند. این گروه از صنایع نه تنها در نظام اقتصادی تعیین‌‌‌‌‌کننده سرعت انباشت سرمایه هستند، بلکه به عنوان ابزاری قاطع موجب شکل‌‌‌‌‌گیری و بسط فناوری در تمامی ابعاد صنعت و سایر بخش‌‌‌‌‌های اقتصادی و در نهایت اقتصاد ملی می‌‌‌‌‌شوند.
سهم فولاد در تولید ناخالص داخلی
فرمانی در ادامه با اشاره به سهم فولاد در تولید ناخالص داخلی کشور خاطرنشان کرد: میزان تولید ناخالص داخلی در سال ۱۴۰۱ به میزان ۱۰۱۸۲ همت (هزار میلیارد تومان) بود که در این میان سهم صنعت در تولید ناخالص داخلی در سال ۱۴۰۱ به میزان ۲۰۸۵ همت (هزار میلیارد تومان) رسیده که در این میان سهم فولاد حدود۵۰۰ همت (هزار میلیارد تومان) عنوان شده، این در حالی است که ظرفیت رشد ارزش‌‌‌‌‌افزوده در بخش صنعت فولاد براساس شاخص‌‌‌‌‌های جهانی۳۰۰۰ همت (هزار میلیارد تومان) است. در حقیقت سهم صنعت فولاد در تولید ناخالص داخلی کشور در سال ۱۴۰۱ به میزان ۵ درصد بوده است، درحالی‌‌‌‌‌که سهم صنعت فولاد جهان در تولید ناخالص داخلی در جهان ۲.۱ درصد بوده است.
نیازمندی‌‌‌‌‌های توسعه پایدار صنعت فولاد
وی همچنین با اشاره به نیازمندی‌‌‌‌‌های توسعه پایدار صنعت فولاد بیان کرد: به منظور اجرایی شدن اهداف توسعه پایدار، سیاستگذاران توسعه صنعت فولاد، لازم است یکسری راهکارها و سیاستگذاری‌‌‌‌‌ها در حیطه صنایع جانبی در این صنعت را فراهم آورند. همچنین به منظور توسعه و بهره‌‌‌‌‌برداری پایدار مجتمع‌‌‌‌‌های فولاد، لازم است مجموعه‌‌‌‌‌ای از صنایع جانبی به این مجتمع‌‌‌‌‌ها سرویس داده و ضرورت دارد بسترسازی لازم برای استقرار این صنایع ایجاد شود.
این کارشناس صنعت فولاد در ادامه افزود: صنایع فولاد به دلیل محدودیت منابع، علاقه‌مند به توسعه صنایع جانبی توسط بخش‌خصوصی و سایر سرمایه‌‌‌‌‌گذاران مشتاق در این زمینه هستند. در مواردی که نیاز به کالای استراتژیک وجود داشته باشد، ورود مجتمع‌‌‌‌‌های فولاد به برخی سرمایه‌‌‌‌‌گذاری‌‌‌‌‌ها با هدف جلب سرمایه خصوصی انجام می‌‌‌‌‌پذیرد.
فرمانی در ادامه یادآور شد: این استراتژی‌‌‌‌‌های در سه بخش صنایع خوراک‌‌‌‌‌دهنده، صنایع خوراک‌‌‌‌‌گیرنده و صنایع سرویس‌‌‌‌‌دهنده متمرکز می‌‌‌‌‌شوند.
ارزش‌‌‌‌‌افزوده اثرات اجتماعی و اقتصادی صنعت فولاد در جهان
این کارشناس فولاد با اشاره به ارزش‌‌‌‌‌افزوده اثرات اجتماعی و اقتصادی صنعت فولاد در جهان عنوان کرد: ارزش‌‌‌‌‌افزوده صنعت فولاد جهان را به میزان ۵۰۰ میلیارد یورو برآورده کرده‌‌‌‌‌اند، این در حالی است که ارزش‌‌‌‌‌افزوده صنایع خوراک‌‌‌‌‌دهنده و سرویس‌‌‌‌‌دهنده در جهان ۱۲۰۰ میلیارد یورو است که ۲.۵ برابر فولاد است. همچنین ارزش‌‌‌‌‌افزوده صنایع خوراک گیرنده در جهان ۱۲۰۰ میلیارد یورو عنوان شده که ۲.۵ برابر فولاد است. جمع ارزش‌‌‌‌‌افزوده فولاد و صنایع جانبی و وابسته به آن ۳ هزار میلیارد یورو عنوان شده که ۵ برابر فولاد است.
وی در ادامه با اشاره به این موضوع که صنعتگران باید در این بازار معتبر با سرمایه‌‌‌‌‌گذاری هوشمندانه ورود کنند و دارای سهم شوند؛ گفت: این در حالی است که رشد صنایع وابسته به فولاد با رشد بسیار کندی همراه است و در این‌‌‌‌‌گونه صنایع مشوق‌‌‌‌‌های لازم برای جذب سرمایه‌‌‌‌‌گذاری بخش خصوصی مورد نیاز است.
جایگاه صنعت فولاد در ارزآوری
صنعت فولاد قادر است که ارزآوری قابل توجهی را به خود اختصاص دهد. فرمانی در ادامه همچنین با اشاره به جایگاه صنعت فولاد در ارزآوری کشور طی سال‌‌‌‌‌های اخیر خاطرنشان کرد: در سال ۱۳۹۹ میزان کل صادرات کشور ۳۴ میلیارد دلار بوده که از این میزان ۴.۵ میلیارد دلار آن به صادرات اختصاص داشته است، به عبارتی ۱۳درصد صادرات ایران را فولاد در اختیار داشته است. در سال ۱۴۰۰ نیز ۴۸ میلیارد دلار کل صادرات ایران بوده که ۷.۸ درصد آن متعلق به صادرات فولاد بوده که سهم ۱۶ درصدی را به خود اختصاص داده است. همچنین در سال ۱۴۰۱ از ۵۳ میلیارد دلار صادرات کل کشور، ۶.۴ میلیارد دلار آن متعلق به صادرات فولاد بوده که سهم فولاد در این میان به ۱۲ درصد رسیده است.
اثرات اجتماعی و اقتصادی صنعت فولاد
صنایع جانبی فولاد بیش از صنعت فولاد قادر به اشتغال‌زایی هستند. در این زمینه وی با اشاره به اثرات اجتماعی و اقتصادی صنعت فولاد در جهان عنوان کرد: صنعت فولاد در جهان قادر شده که برای ۶.۱ میلیون نفر شغل ایجاد کند، این در حالی است که صنایع خوراک‌‌‌‌‌دهنده و سرویس‌‌‌‌‌دهنده برای ۴۰.۵ میلیون نفر شغل ایجاد کنند که ۶.۶۴ برابر صنعت فولاد است. تعداد شاغلان ارزش‌‌‌‌‌افزوده صنایع خوراک گیرنده در جهان ۴۹.۳ میلیون نفر اعلام شده که ۸.۱ برابر صنعت فولاد است. جمع تعداد مشاغل در صنعت فولاد و صنایع وابسته به آن ۹۶ میلیون نفر است که نسبت به صنعت فولاد ۱۶ برابر شغل ایجاد می‌‌‌‌‌کند.
استراتژی‌‌‌‌‌هایی برای توسعه صنایع جانبی فولاد
این کارشناس فولاد با اشاره به استراتژی‌‌‌‌‌هایی که باید توسعه صنایع جانبی در پیش بگیرد، عنوان کرد: بسترسازی و حمایت از توسعه صنایع جانبی در راستای تولید پیوسته صنعت فولاد و توسعه اقتصادی و اجتماعی منطقه، توسعه و انتخاب صنایع جانبی صنعت فولاد متناسب با نیازمندی‌‌‌‌‌ها و تولیدات منطقه و تشویق و حمایت از سرمایه‌‌‌‌‌گذاری بخش‌خصوصی و سایر سرمایه‌‌‌‌‌گذاران جهت توسعه شهرک‌‌‌‌‌ها و منطقه‌‌‌‌‌های صنعتی، جزو مهم‌‌‌‌‌ترین این استراتژی‌‌‌‌‌ها به‌‌‌‌‌شمار می‌‌‌‌‌روند.
نظر شما