یادداشت اختصاصی از حمیدرضا حاجی اشرفی
تکافل ، کاتالیزور توسعه اقتصاد بیمه + اکوسیستم کسب و کار در ایران
بعنوان مطالعه گران ریسک ، این حق را بدهید که آنها نگاهی متفاوت از دیگر رشته ها داشته باشند . آنها به تصمیمات و فعالیت های انسانی را از منظر نتایج انجام فعل و ترک فعل بررسی و تحلیل می کنند( تفکری که ریشه در رویکرد توحیدی دارد ) .
در تکافل ، موسسات یا اشخاصی که مالکیت و مدیریت شرکت های تکافلی را بعهده می گیرند، نقشی همانند وکیل را ایفا می کنند . آنها در قبال خدماتی که ریشه در دانش و تجربیات شان دارد و نیز ابزارها و تجهیزات و امکانات فیزیکی و نرم افزاری که برای خدمات دهی به مشتریان ( اعضا صندوق های تکافلی ) فراهم مینمایند ، حق وکاله می گیرند ، سرمایه ثابت و متغیر اولیه تاسیس و راه اندازی صندوق های تکافلی را خود اعضایی که نیاز به تاسیس مکانیزم حمایتی از خویش و وابستگان خویش در مقابل مخاطراتی که جان ،مال ، اعتبار حرفه ای آنها را تهدید می کند دارند را خودشان تامین می کنند و مسئولیت ضرر و زیان و ورشکستگی صندوق ها نیز بر عهده خود این اعضا تشکیل دهنده صندوقها می باشد .
بر عکس در مکانیزم و ساختار دهی شرکت های بیمه ،اشخاص سرمایه گذار و سهامدار ، سرمایه ثابت و در گردش اولیه تاسیس را همچون سایر مشاغل تامین می کنند . سپس مدیران شرکت های بیمه به انتخاب آنها استخدام و مشغول به کار می شوند .به منظور کنترل فعالیت های تحت عنوان بیمه و حفظ حقوق اشخاصی که تحت عنوان بیمه گذار ( مشتریان بیمه) برای حفظ سرمایه و اموال و جبران خسارتهای جانی و اعتبار حرفه ایی نیازمند کسب حمایت هستند از شرکت های بیمه پوشش های بیمه ای می خرند .اسنادی که در آن شرکت های بیمه، تضمین تامین اطمینان خاطر و آرامش خیال خریداران را در قبال مخاطراتی خاص در زمان خاص در مکان های خاص یا در وضعیت های خاص تحت پوشش قرار می دهند و بصورت صریح تعهدات خودشان و روش های ایفا تعهدات را درج می کنند [ بیمه نامه ] می نامند ! مسئولیت ضرر و زیان و ورشکستگی شرکت های بیمه بر ذمه سهامداران آنهاست ! و البته سود و منافع ناشی از سرمایه گذاری اولیه و تامین ابزارها ، تجهیزات ، امکانات مادی و نرم افزاری تاسیس شرکت های بیمه نیز متعلق به سهامداران آنهاست . بیمه گذاران که در واقع ،سرمایه اصلی را در طی سالها همچون رودخانه منابع مالی وارد شرکت های بیمه می کنند ،هیچ سهمی از سود حاصله از عملیات بیمه گری در شرکت های بیمه سنتی ندارند، لیکن در رویکرد بیمه گری نوین ، به بیمه گذاران فاقد خسارت و یا دارای ضرایب خسارت پایین سود مشارکت منافع می دهند ،لیکن سهامداران همچنان تصمیم سازان و تصمیم گیران اصلی در نهاد بیمه گری هستند ، درست بر عکس نهاد تکافل !!!
مقایسه بزبان ساده فلسفه وجودی ایندو سیستم مالی آشکار می سازد که نهاد بیمه گری مدرن با نهاد تکافل مشابهت های فراوان دارند . فقط تفاوت عمده اینست که ؛ مدیران و ناظران بر فعالیت شرکت های تکافلی بعنوان مسئولیت وکالت و انجام وظیفه از طرف اعضا صندوق ها سکاندار شرکت ها هستند، لیکن در بیمه گری ، سهامداران مالک شرکت و تصمیم‌گیر مطلق ند و نهاد نظارتی جهت حفظ حقوق بیمه گذاران ( اعضا پنجره های مختلف ریسک در رشته های بیمه ای) بر فعالیت آنها نظارت می نمایند !
نتیجه گیری : امروزه بیمه گری نوین با تکافل گری شباهت های بسیار دارد . بهمین دلیل شرکت های بیمه کشورهای غیر مسلمان نیز وارد عرصه ارائه خدمات حمایتی تکافل محور شده اند .
خوشبختانه در ایران به تاسی از موادی از قانون اساسی که بر مبانی تعالیم توحیدی و شرع مقدس اسلام و فقه امامیه استقرار دارد ، بستر همکاریهای مشترک و گسترده بین شرکت های بیمه بازرگانی و شرکت ها و صندوقهای تکافلی فراهم است ، با ایجاد همکاری بین ایندو سیستم می توان اقتصاد بیمه در ایران را تعمیم و گسترش داد و مالا اکو سیستم کسب و کار ملی را به بالاترین حد از میزان GDP رسانید . در یادداشت های آتی ان شاالله برکات همکاری بین ایندو سیستم بیشتر و عینی تر تشریح خواهند شد ...
*کارشناس مطالعات ریسک و بیمه
نظر شما