صفحه اقتصاد گزارش می دهد؛
گام‌های ناکافی خصوصی‌سازی خودرو در دولت چهاردهم با دو غول خودروساز ایران
با وجود مشکلات مالی و زیان انباشته دو خودروساز بزرگ کشور، خصوصی‌سازی این شرکت‌ها به عنوان یک راهکار اساسی برای بهبود وضعیت صنعت خودرو مطرح شده است.
در حالی که صنعت خودروسازی ایران به دلیل مشکلات مالی و مدیریتی در بحران به سر می‌برد، موضوع خصوصی‌سازی خودروسازان به یکی از چالش‌های اصلی دولت‌های گذشته و فعلی تبدیل شده است. با توجه به زیان‌های انباشته و ناکارآمدی‌های موجود، خصوصی‌سازی به عنوان یک راهکار جدی برای بهبود وضعیت این صنعت مورد بررسی قرار گرفته است. در این میان، باید دید آیا دولت چهاردهم می‌تواند وعده‌های خود را در زمینه خصوصی‌سازی محقق کند یا خیر.
سودای خصوصی‌سازی خودروسازان آیا واقعی است؟
در شرایط کنونی، صنعت خودروسازی ایران با چالش‌های جدی روبروست. زیان انباشته دو خودروساز بزرگ کشور، یعنی ایران خودرو و سایپا، و هزینه‌های بالای مدیریت دولتی به شدت به این صنعت ضربه زده است. از این رو، خصوصی‌سازی به عنوان یکی از راهکارهای اساسی برای جلوگیری از تداوم زیان‌ها و افزایش کیفیت و نوآوری در این صنعت مطرح شده است. خصوصی‌سازی، که به معنی واگذاری مدیریت و مالکیت به بخش خصوصی است، می‌تواند به بهبود عملکرد و کاهش هزینه‌های این شرکت‌ها منجر شود.
چالش‌های واگذاری دو خودروساز بزرگ و قصه تکراری
موضوع واگذاری دو خودروساز بزرگ کشور به بخش خصوصی، یکی از پرچالش‌ترین مسائل صنعت خودرو در سال‌های اخیر بوده است. به رغم وجود الگوهای موفق در سایر صنایع و حمایت‌های گاه و بیگاه دولت، هنوز خصوصی‌سازی واقعی در صنعت خودرو محقق نشده است. همچنین، تسلط و سیطره حاکمیت بر این صنعت کماکان ادامه دارد، و مدیریت دولتی با وجود زیان‌های انباشته همچنان در تلاش برای حفظ موقعیت‌های خود در دایره مدیریتی است.
سال جهش تولید با مشارکت مردم و ضرورت خصوصی‌سازی
سال ۱۴۰۳ به نام «جهش تولید با مشارکت مردم» نام‌گذاری شده است، که به وضوح اهمیت گسترش نقش مردم در اقتصاد و تولید را نشان می‌دهد. رسیدن به چنین هدفی مستلزم فراهم کردن زمینه‌های مشارکت مردم و تقویت بخش خصوصی در اقتصاد است. با این حال، مدیریت دولتی به رغم فشارهای اقتصادی و زیان‌های انباشته، همچنان به حفظ موقعیت خود در صنعت خودرو ادامه می‌دهد.
تاریخچه وعده‌های خصوصی‌سازی و عمل نکردن به قول‌ها
تأخیر در اجرای خصوصی‌سازی در حالی ادامه دارد که این موضوع بارها از سوی رهبری و دولت‌های قبلی مورد تأکید قرار گرفته است. به عنوان مثال، در اوایل دولت سیزدهم، رئیس جمهور وقت فرمانی صادر کرد که بر خصوصی‌سازی این صنعت تأکید داشت، اما تا کنون هیچ اقدام مؤثری در این زمینه صورت نگرفته است. وعده‌هایی که تصمیم‌گیران دولتی بارها بر انجام آن تأکید کرده‌اند، در عمل هیچ‌گاه به سرانجام نرسیده است.
نیاز به نظارت و مدیریت جدید و چالش‌های پیش رو
وزیر صنعت، معدن و تجارت در دولت چهاردهم، در برنامه‌های خود بر لزوم خصوصی‌سازی و رقابتی کردن بازار خودرو تأکید کرده است. با این حال، پس از گذشت بیش از دو ماه از آغاز به کار دولت جدید، هنوز تغییرات قابل توجهی در ساختار مدیریت دولتی این دو خودروساز مشاهده نمی‌شود. این در حالی است که برای بهبود وضعیت باید به مدیریت جدید و کاهش تصدی‌گری دولت در صنعت خودرو توجه شود.
بار سنگین زیان انباشته چالشی برای دولت چهاردهم
در حال حاضر، با توجه به زیان انباشته ۲۵۰ هزار میلیارد تومانی دو خودروساز بزرگ کشور، این شرکت‌ها بار سنگینی بر دوش دولت هستند. گزارش‌های رسمی نشان می‌دهند که ایران خودرو هر ماه حدود ۳ هزار میلیارد تومان زیان انباشته دارد و سایپا نیز با شرایط مشابهی روبروست. این شرایط، ضرورت تجدیدنظر دولت در سهامداری و مدیریت این شرکت‌ها را بیشتر می‌کند.
موفقیت‌های خصوصی‌سازی در گذشته الگویی برای آینده
در سال‌های اخیر، حساسیت‌ها و تلاش‌ها برای خروج دولت از صنعت خودرو افزایش یافته است. با این وجود، مشکلاتی همچون تحریم‌ها و زیان‌های انباشته مانع از تحقق خصوصی‌سازی واقعی شده است. تجربه موفق واگذاری سهام شرکت خودروسازی بهمن به بخش خصوصی، نشان می‌دهد که خصوصی‌سازی می‌تواند به بهبود عملکرد و سودآوری شرکت‌ها منجر شود. این شرکت با توسعه زیرساخت‌ها و رشد تیراژ تولید، به عنوان یکی از موفق‌ترین شرکت‌های خودروساز در ایران شناخته شده است.
نتیجه‌گیری
خصوصی‌سازی صنعت خودرو به عنوان یک راهکار اساسی برای بهبود وضعیت این صنعت و کاهش هزینه‌های مدیریتی، همچنان در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. با وجود مشکلات جدی و وعده‌های متعدد، به نظر می‌رسد که دولت چهاردهم باید اقدامات مؤثرتری در زمینه خصوصی‌سازی انجام دهد. اگرچه واگذاری سهام دو خودروساز به بخش خصوصی به اندازه‌ای تحقق یافته است، اما برچیدن حاکمیت مدیریت دولتی بر این شرکت‌ها هنوز به نتیجه نرسیده است.
نظر شما